Truyện Dài: ĐẤT MỚI 3 | CHƯƠNG 2

Tác giả: Song Nguyễn

Hai cha con còn đang đứng nói chuyện, thì một đoàn xe máy xới rầm rộ kéo vào. Xe nào xe nấy đầy những dụng cụ làm rẫy trồng cây rừng, ống dây nhựa tưới nước, máy bơm, cuốc cào …; xe khác chất đầy những gốc cây to nhỏ đã được bổ ra để làm chất đốt. Đứng dõi theo đoàn con đang tham gia công tác làm đẹp cho đời, cha chợt nhớ tới lời một triết gia nào đó đã nói: Người nào trồng được một cây, thì có chết cũng không uổng. Đàng này, đoàn con của cha không chỉ trồng một cây, mà cả rừng cây, chẳng phải là đáng tán thưởng lắm sao, có chết càng không uổng! Đang gật gù với ý nghĩ của mình, cha giật mình vì tiếng reo hò từ một cái xe vừa trờ tới. Xe vừa dừng, một đoàn thiếu nữ chạy ùa đến chỗ cha Phương Toàn. Trong bộ quần áo lao động giản dị, các cô vẫn giữ được sự trẻ trung, mạnh khỏe và xinh xắn của mình. Các cô chào cha rồi quay sang chào ông Trưởng Tuất. Trưởng Tuất tươi tỉnh nét mặt. Với các cô nhỏ này, ông chẳng khác nào một bố già tử tế. Các cô vây quanh cha Phương Toàn, tranh nhau nói chuyện và cũng không quên chọc ghẹo nhau:

–  Thưa cha, cô giáo Hạnh và cô giáo Dung là hai cây tiểu phong và trung phong!…

Đoán chừng hai cô giáo chưa quen việc, bị đau mệt gì đó, nên bị các cô chọc ghẹo như vậy, cha nói đùa thêm:

–  Còn chúng con tất cả là đại phong hả?

Cả nhóm phá ra cười. Rồi một cô trông có vẻ tinh nghịch nhất, lém lỉnh nhìn sang Trưởng Tuất:

–  Dạ thưa cha, chúng con là cây nhỏ, có đại thụ là ông Trưởng che gió cho rồi.

Trưởng Tuất cũng chưa hiểu trung phong tiểu phong là gì, nhưng được ví là cây đại thụ cũng thấy vinh hạnh quá rồi. Ông quay sang cha, cười rạng rỡ:

–  Mấy cháu dễ thương quá, vừa có trình độ, vừa dễ mến, hồn nhiên vui vẻ…

Cha Phương Toàn khích lệ các cô gái:

–  Ông Trưởng đang khen tụi con đó. Cố gắng lao động tốt, tu luyện cho giỏi, đoạt được lá cờ đầu, ông Trưởng sẽ có phần thưởng lớn…

Cả nhóm vỗ tay ào ào. Cha dịu dàng nói tiếp:

–  Các con khuân củi xuống xe, đưa vào sân phơi cho khô, rồi chụm cho đỡ khói. Nhìn sang hai cô giáo mặt vẫn còn thoáng nét mệt, cha nói “trừ hai con gái tiểu phong và trung phong được nghỉ công tác này.

Cả nhóm lại vỗ tay cười, rồi lao ra xe bỏ củi xuống. Hai cô giáo nhìn cha, thầm cảm ơn sự quan tâm tế nhị của cha, rồi cũng đi theo sau các bạn.

Ông Trưởng Tuất ghé tai cha Phương Toàn nói nhỏ… Cha Phương Toàn vỗ tay nói lớn:

–  Làm xong, vào nhà, ông Trưởng Tuất cho một rổ bắp đầu mùa đó!…

Cả nhóm lại vỗ tay hoan hô ông Trưởng ầm ĩ.

Từ trong nhà, thấy đoàn xe về, rồi nghe tiếng ồn ào cười nói khuân củi vào nhà, Dì Chín, Dì Bảy cũng bước ra để phụ đưa củi vào sân phơi. Thấy cha và Trưởng Tuất đang đứng ở đầu nhà thờ, Dì Bảy chạy lại mời cha và ông Trưởng ghé vào nhà ngồi nghỉ…

Nghe mời, mặc dù vừa ở nhà các dì ra, Trưởng Tuất cũng muốn vào để hưởng bầu không khí vui tươi hồn nhiên của mấy thiếu nữ đang lớn “ăn chưa no lo chưa tới”, mà ông không thể tìm được trong các gia đình khác. Ông lên tiếng phụ họa lời của Dì Bảy:

–  Mời cha ghé vào nhà Dì Bảy để chỉ vị trí làm nhà sao cho đúng phong thổ, thưa cha.

Cha cùng ông Trưởng bước vào, vừa đi cha vừa nói:

–  Hồi nãy mấy đứa nhỏ gọi ông Trưởng là đại thụ mà! Ông Trưởng quen hướng gió rồi, chịu đựng được gió rồi, thì chỉ cho quí Dì đi…

Trưởng Tuất cười:

–  Con là cây đại thụ mất sức, chỉ còn chờ người ta hạ xuống đốt thành than thôi cha ơi. Đàng khác, họa đồ tổng thể cha đã phác họa rồi mà!

Cha Phương Toàn đã biết ý quí Dì rồi, tổng thể nhà cha đã phác họa xong, nhưng quí Dì còn cố gạ ông Trưởng, để nhờ ông vận động người, giúp dựng thêm mấy căn nhà khác, đủ chỗ sinh hoạt cho các tu sinh.

Hai cha con bước vào nhà, vừa lúc Dì Bảy bưng rổ bắp lên, kê bàn mời khách ngồi. Dì Chín cũng chạy vào chào cha và ông Trưởng, rồi xuống nhà làm nước, còn Dì Bảy ở lại tiếp khách.

Nhìn chung quanh nhà, cha Phương Toàn hỏi dì:

–  Nhà ta được tất cả bao nhiêu em rồi?

–  Dạ thưa, số các em đã nhận là 17, hai chị em con nữa là 19 người.

Nhà có bấy nhiêu, sao đủ chỗ cho mấy đứa nhỏ…, cha thầm nghĩ. Tuy nhiên, cha Phương Toàn đã biết số nhân sự và cũng đã dự tính phương án hỗ trợ các dì. Nhưng cha muốn tạo cơ hội để quí Dì gợi ý cho ông Trưởng nhiệt thành giúp quí Dì hơn. Hiểu được ý cha, Dì Bảy hướng về ông Trưởng nói:

–  Chúng con còn đang đợi ông Trưởng ra tay!

–  Thưa Dì, hễ cha bật đèn xanh là có chúng tôi ngay.

Cha Phương Toàn mỉm cười, thân mật nói:

–  Vậy Dì Bảy đã đủ vật tư chưa?

–  Thưa cha và ông Trưởng, số gỗ cô Minh Nguyệt đầu tư mà ông Trưởng đã đưa cho chúng con cũng tạm đủ, nhưng nhóm thợ của ông Phó Lung nhiều công việc quá, chưa lo cho chúng con được.

Trưởng Tuất hăng hái trả lời:

–  Được rồi, Dì Bảy để chúng tôi liệu xem sao?

Nói xong, ông quay sang cha Phương Toàn, vẻ như phân trần:

–  Công việc ấp mình quá nhiều, mà việc nào cũng cần, việc nào cũng gấp, việc nhà thờ nhà xứ… đến cả việc ngoài xã hội, nhà trường xã ấp, trạm xá … đều đồng loạt xây dựng.

Ông nói tiếp:

–  Con đã gọi đến bốn năm kíp thợ, nhưng vẫn thiếu chỗ nọ vắng chỗ kia.

Cha Phương Toàn nhìn ông:

–  Ừ, cũng biết vậy, nhưng ông Trưởng liệu sắp xếp để cố dựng thêm cho quí Dì mấy căn nhà, kẻo ở chật chội quá, mấy đứa nhỏ đau yếu thấy cũng tội nghiệp. Chưa an cư làm sao lạc nghiệp được. Ông Trưởng thấy hai cô giáo mà các em gọi là tiểu phong và trung phong hồi nãy đó, có lẽ một phần vì chưa quen với công việc lao động, một phần cũng vì chỗ ở thiếu điều kiện nên sức khỏe cũng suy giảm. Ông Trưởng trồng cây cũng vậy, hợp thủy thổ thì cây mới mau lớn.

Đang trao đổi thì Dì Chín từ bếp bưng ba ly nước chanh nóng lên mời khách. Nhìn ly nước chanh nóng, cha sực nhớ đến hai cô giáo Dung và Hạnh, nên hỏi Dì Bảy:

–  Hai cô tiểu phong và trung phong đâu rồi?

Dì Bảy còn đang ngơ ngác vì chưa hiểu cha hỏi ai, thì ông Trưởng Tuất vội giải thích:

–  Cha hỏi cô Dung và cô Hạnh, mà khi nãy mấy em gọi là tiểu phong và trung phong gì đó.

Dì Bảy “à” như hiểu ra vấn đề, Dì quay qua hỏi Dì Chín, Dì Chín lắc đầu:

–  Không có em nào trong nhà cả, chắc còn đang ở ngoài đó để khuân củi.

Cha Phương Toàn chép miệng:

–  Mệt vậy sao không nghỉ đi một chút

Rồi quay sang hai dì, cha nói thêm:

–  Hồi nãy xe vừa về, mấy em khoe với cha là hai cô Dung và Hạnh, được các em đặt tên là tiểu phong, trung phong. Cha đoán là hai cô bị trúng gió trúng nắng ở rẫy, thấy có vẻ mệt, nên cha nói các cô nghỉ mệt, để các em khác khuân củi cho. Vậy mà không chịu nghỉ !

Dì Bảy thưa:

–  Con cũng chưa gặp lại các em con nữa, không biết có chuyện gì không. Hồi sáng này, con có nói với các em, em nào yếu thì nghỉ ở nhà làm việc nhà, thì không thấy em nào lên tiếng cả. Em nào cũng đòi đi. Nghe đâu các thầy ban điều phối đã phân công hỗ trợ cho các hộ, nếu nghỉ, các hộ không đạt chỉ tiêu, hoặc thua kém các hộ khác thì mắc cỡ. Làm cả buổi, về tới nhà vẫn cứ làm, không muốn chịu thua ai đâu!…

Trưởng Tuất đang im lặng nghe câu chuyện trao đổi giữa cha và Dì  Bảy, vội xen vào:

–  Đúng như cha nói khi nãy, có lòng mến là mọi sự đều có thể!

–  Thì tôi đã nói với ông Trưởng, mấy cậu thanh niên Tự Nguyện (danh xưng của đội thanh niên Tự Nguyện đã từng có nguyện ước nếu là người tôi xin chết cho quê hương) hay đội thiếu nữ Hoa Hồng (lấy ý hoa hồng ân huệ của Thiên Chúa nơi thánh nữ Têrêsa), học theo gương của ông Trưởng cả mà!

Dì Bảy như nhớ ra điều gì, quay ra hỏi cha:

–  Cha biết không, hôm trước có người hỏi con, sao lại gọi mấy chú là thanh niên Tự Nguyện rồi mấy cô là thiếu nữ Hoa Hồng. Con có giải thích nhưng gần giống như cha vừa giải thích cho họ đó.

Rồi dì cười ngất:

–  Cha biết không, bà cụ đó gật gù nói: “chà, mấy cô này chắc chích thuốc giỏi lắm”.

Cha Phương Toàn cũng cười theo, và như chợt nghĩ ra, cha quay sang nói với dì:

–  Bữa nào, công việc nhà cửa ổn ổn một chút, chắc Dì Bảy cũng nên nghĩ đến việc cho mấy cô đi học thêm về ngành Y. Ở những vùng sâu vùng xa này, việc cứu giúp người bệnh là việc rất cần đó.

Gợi ý của cha cũng là điều Dì Bảy đang mong ước, nên dì vội nói ngay:

–  Dạ, con nghĩ điều đó rất cần, cám ơn cha đã nhắc chúng con.

Cha Phương Toàn nói thêm:

–  Dì cũng cần xem các em nào, không chỉ là có khả năng học mà còn phải có tinh thần hy sinh, không ngại gian khổ thì hãy gửi đi học, để sau này các em phục vụ cho tốt.

Rồi cha quay sang giải thích tiếp cho ông Trưởng:

–  Như trường hợp hai cô giáo Dung và Hạnh đó. Trước kia hai cô thuộc đội chim non trong đoàn hướng đạo Hòa Bình. Ngoài sự thông minh giỏi giang, các cô còn có một tinh thần hy sinh, chịu khó. Hồi trước Phương Vũ cũng là đội trưởng trong đội hướng đạo đó. Trong sinh hoạt hướng đạo, mặc dù phân biệt theo tuổi tác “ấu, thiếu, trưởng”, nhưng tôn chỉ hướng đạo nói chung là tập cho hướng đạo sinh biết sống tự lập, yêu thích phục vụ đồng loại, nhất là những người xấu số. Hướng đạo còn giúp họ sống trưởng thành, tận dụng mọi khả năng thiên phú, càng ngày càng thích ứng dẻo dai, từ bản thân đến cách đối xử với tha nhân, với môi trường, lúc thuận lợi cũng như lúc trở ngại, nhanh nhẹn tháo vát, đặc biệt là yêu thiên nhiên.

Ngừng lại một chút, cha nói với vẻ trầm tư:

–  Ông Trưởng biết không, thiên nhiên là kho tàng Thiên Chúa ban cho con người, nên người ta thường nói “rừng vàng bể bạc”. Người hướng đạo biết rằng con người phải sống hòa hợp với thiên nhiên, yêu thiên nhiên, bám vào thiên nhiên, giữ gìn không làm ô nhiễm hay hủy hoại thiên nhiên, mà phải bảo vệ môi trường môi sinh, bảo vệ và thân thiện với mọi tạo vật … Vì lý tưởng sống là yêu thích việc phục vụ đồng loại, nhất là những người xấu số, nên khẩu hiệu của hướng đạo sinh là “sắp sẵn”, và tôn chỉ của người hướng đạo là mỗi ngày phải làm việc bác ái, ít nhất là một lần. Nếu trước khi ngủ mà chưa làm được việc bác ái, thì phải ghi vào nhật ký…

Trưởng Tuất chăm chú nghe cha giải thích về hướng đạo với lòng thán phục, nhưng như còn thắc mắc, ông thưa cha:

–  Thầy Phương Vũ và hai cô giáo là hướng đạo cũ, còn mấy thầy mấy em thiếu nữ hồng có là hướng đạo không, mà con thấy người nào cũng có tinh thần “sắp sẵn” của hướng đạo vậy?

–  Chứ ông Chánh có đi hướng đạo đâu, mà cũng thấy ông Chánh lúc nào cũng sẵn sàng đó!

Cha Phương Toàn nói tiếp:

–  Đội thanh niên Tự Nguyện cũng như mấy em thiếu nữ Hoa Hồng không được may mắn theo hướng đạo từ nhỏ, nhưng cách chung, cũng được học hỏi sinh hoạt trong thiếu nhi cũng giống như hướng đạo vậy.

Trưởng Tuất reo lên:

–  Nhờ cha giải thích, con thấy đường lối sinh hoạt “thiếu nhi thánh thể” của xứ thay đổi hẳn nếp sống. Đoàn thiếu nhi của xứ nhà cũng có những cấp 1, 2, 3, 4.

–  Nhưng ông Chánh thấy đoàn thiếu nhi của chúng ta không, ngoài phong cách giống hướng đạo, còn có phong cách của Chúa Giêsu. Chính Chúa Giêsu là sức sống, nên có sức mạnh và sự thu hút mãnh liệt.

Nghĩ tới hai cô giáo rất năng động trong sinh hoạt đoàn thiếu nhi, lại dịu dàng dễ thương, khéo cư xử, nên dù mới đến, hai cô đã chiếm được cảm tình của nhiều người. Trưởng Tuất hỏi cha:

–  Vậy hai cô Dung và Hạnh có ở đây với mình luôn không, cha?

–  Tôi nghĩ chắc là hai cô sẽ ở lại với vùng đất mới này. Ông Trưởng biết không, trước năm 1975, hai cô đang sinh hoạt trong đoàn đội, sau đó, hướng đạo phải tạm thời giải thể, nên mỗi người mỗi nơi lo tìm cách sinh sống theo tinh thần tự lập. Học hết chương trình trung học, hai cô đăng ký thi vào ngành Giáo dục. Các cô được nhận vào dạy cấp một, luôn luôn được bằng khen là các cô giáo xuất sắc, được cấp trên tín nhiệm, được học sinh phụ huynh quí mến. Khi nghe tin cha đã chuyển về Tân Hữu, hai cô phải khôn khéo nhờ cậy dữ lắm, mới được nghỉ dạy, về đây tham gia công tác trồng rừng. Mà cũng nhờ phong trào trồng cây gây rừng đang được cổ vũ mạnh, nên hai cô mới được phép về đây. Ở chốn này thích hợp với môi trường đào tạo giáo dục, nên các cô sinh hoạt rất có hiệu quả, phải không?

Dì Bảy, Dì Chín từ nãy giờ ngồi nghe cha giải thích cho Trưởng Tuất về trường hợp của hai cô giáo, thầm cảm phục. Hai cô mới đến tham gia sinh hoạt với các dì, nên có nhiều chuyện chưa có dịp hỏi thăm. Bữa nay nghe cha kể, các dì càng biết rõ hơn. Hai dì ngồi gật gù ra dấu tán thành kết quả việc làm của hai cô giáo và đội thiếu nữ Hoa Hồng. Dì Bảy lên tiếng:

–  Về sinh hoạt hội đoàn, chúng con thấy các em bây giờ hơn hẳn chúng con, nhanh nhẹn tháo vát…

–  Có thể đúng, vì các em được học hỏi, nhưng các em lại rất cần đời sống đạo đức của quí Dì cầm cương cho các em.

Càng nghe cha giải thích, Trưởng Tuất càng suy nghĩ, bỗng ông thốt ra:

–  Thế trước kia cha cũng dạy hướng đạo hả?

–  Sao ông Trưởng lại hỏi cha vậy?

Trưởng Tuất chưa kịp trả lời thì Dì Chín đã nói thay:

–  Cha coi đoàn hướng đạo Hòa Bình đó!…

Trưởng Tuất vỗ tay nói:

–  Thảo nào, con thấy hoạt động của cha có dáng dấp tinh thần hướng đạo!…Với tinh thần yêu thiên nhiên, cha hăng hái trồng rừng, rồi đưa cả đoàn con thanh niên Tự Nguyện, thiếu nữ Hoa Hồng và cả giáo xứ chúng con vào chương trình trồng rừng, lại còn cho con cái cha theo học ngành Nông lâm như Phương Vũ. Đã vậy, công việc nào cũng đạt hiệu quả cao nữa chứ!… Thế mà con chậm hiểu quá!

–  Chưa đâu, ông Trưởng ơi! Trồng cây mười năm, trồng người cả trăm năm!… Nhưng trước khi trồng cây, chúng ta phải lo trồng người. Cũng như trồng cây, chúng ta phải có môi trường, phải có mặt bằng. Hôm nay chúng ta có đất, có đội thanh niên Tự Nguyện, có đội thiếu nữ Hoa Hồng, chúng ta phải tạo mặt bằng, tức là tạo điều kiện để cho các bạn trẻ sinh sống, nên tôi đề nghị ông Trưởng vận động kiếm thợ dựng mấy căn nhà cho đội thiếu nữ Hoa Hồng sinh hoạt tu luyện, hầu sau này các cháu trở thành những người có ích cho đời, cho xã hội, và nhất là cho công việc truyền giáo…

Cha Phương Toàn hạ giọng nói nhỏ, như để mình Trưởng Tuất nghe:

–  Rồi ra, tôi định lập một nhà trẻ. Thấy ngày ngày người lớn theo nhau đi trồng rừng, trẻ em ở nhà nheo nhóc, đứa lớn ôm đứa nhỏ, tôi thấy tội nghiệp quá!…

Quay sang Trưởng Tuất cha nói tiếp:

• Ông Trưởng làm đơn xin ủy ban xã giúp lập nhà trẻ nhá.

Trưởng Tuất gật gù có vẻ tán đồng ý kiến của cha, ông nói to như muốn cho Dì Bảy, Dì Chín nghe:

–  Ăn thua ở chỗ quí Dì có đảm nhận được công việc này không nữa chứ?

Cả Dì Bảy, Dì Chín đồng loạt trả lời:

–  Dạ, giúp được gì cho giáo xứ, cho xã ấp, chúng con sẵn sàng. Đàng khác, chúng con thêm việc, thêm người, càng đông chúng con càng vui, chỉ cần là có đủ cơ sở.

Rõ ràng là nhu cầu cơ sở cho các tu sinh quá cần thiết, Trưởng Tuất hứa với cha và quí Dì, ngay ngày mai, ông sẽ vận động giáo xứ tập trung lo cho cơ sở của quí Dì.

Để hỗ trợ cho lời hứa của Trưởng Tuất, cha Phương Toàn thêm:

–  Tôi cũng sẽ cho đội thanh niên Tự Nguyện yểm trợ lực lượng.

Dù hứng khởi nhận việc, nhưng Trưởng Tuất cũng không khỏi lo âu về việc tìm kiếm nhân công sao cho đủ. Nghe cha nói vậy, ông như được cứu nguy, nên cả Trưởng Tuất và quí Dì vỗ tay mừng… Vừa lúc đó, đội thiếu nữ Hoa Hồng đã dọn xong củi, quần áo còn lấm lem, chạy ùa vào nhà khách. Dì Bảy vội khoe:

–  Cha và ông Trưởng vừa hứa làm nhà cho các em đó!

Cả bọn vỗ tay hò hét: “Hoan hô cha mình một cái, hoan hô cha …”

Cha Phương Toàn cắt ngang, hỏi:

–  Hồi nãy, chúng con nói hai cô tiểu phong và trung phong, có chuyện gì vậy?

Cả nhóm phá ra cười, lao nhao mỗi người một câu.

Nhìn chung quanh, cha thấy không có ai có dấu hiệu gì khác biệt, nhất là hai cô giáo!… Cha Phương Toàn hiểu ra ngay, chúng vừa chọc nhau thôi. Quả là trong hướng đạo, có trò chơi “gọi gió cho mây ngàn”, chắc là hai cô giáo giở nghề hướng đạo của mình để tác động tinh thần cho nhóm trẻ.

Cha giả vờ làm mặt nghiêm:

–  Tụi con làm cho ông Trưởng và quí Dì phải lo lắng.

Ông Trưởng Tuất nói thêm:

–  Còn mấy Dì phải thanh minh thanh nga với cha mãi, tội này là phải phạt!…

Các cô gái lại nhao nhao cãi:

–  Ơ, tại ông Trưởng chưa đi hướng đạo chứ bộ.

Rồi như để xí xóa tội của mình, cả nhóm làm thành một vòng tròn, vừa vỗ tay vừa hát: “Rừng núi giang tay nối lại biển khơi, ta đi từ …”

Cô giáo Dung mời cha, ông Trưởng và hai Dì tham gia bài hát. Trưởng Tuất vì chưa sinh hoạt bao giờ, luống cuống theo sau cô giáo, cười nắc nẻ, trông trẻ lại cả chục tuổi.

Cha và Trưởng Tuất quay lại nhà xứ. Trên đoạn đường từ nhà xứ trở về, đầu óc Trưởng Tuất đầy những suy tư. Vừa thấy đội thiếu nữ Hoa Hồng rất đáng mến phục… Tuổi xuân em nào em nấy rất tươi đẹp như vầng trăng, lam lũ vất vả với những công việc nương rẫy, dãi nắng dầm mưa…, vậy mà em nào cũng tươi vui xinh xắn. Các em cũng có công ăn việc làm, sao lại bỏ đời đi tu, mà có được tu “bài bản” đâu, phải “tu chui”!… Các cô này ở đời, phải là những đối tượng làm nhiều con tim rung động! Nghĩ đến đây, ông phục cha Phương Toàn quá. Cha đã nghĩ ra phương cách để tập họp đội thanh niên Tự Nguyện cũng như các thiếu nữ Hoa Hồng, để chúng theo đuổi ơn gọi đời dâng hiến. Tuyệt vời, đạo đời tốt cả! Cha vừa thự hiện được việc đào tạo các linh mục tu sĩ, và nếu không có đội thanh niên Tự Nguyện và đội thiếu nữ Hoa Hồng thì cánh rừng trồng cây không thể có kết quả như hôm nay. Cứ trông sang các xã ấp khác, chẳng những về diện tích mà cả về kết quả, thì không những hơn hàng chục mà có thể hàng trăm. Nếu không có cha, không có ông “tổ” yêu thiên nhiên và yêu phục vụ cho người nghèo, thì chẳng thể nào có cánh rừng mẫu, lá cờ đầu của ấp, và hy vọng có cơ sở lãnh lá cờ đầu của huyện, của tỉnh…

Càng suy nghĩ, ông càng cảm phục. Phải công nhận cha có tầm nhìn chiến lược. Cha thích ứng được với thời cuộc để đào tạo chủng sinh, tu sĩ, chăm lo đời sống giáo dân thành đạt ý nguyện linh mục. Từ đó góp phần cải thiện xã hội.

Mải mê suy nghĩ, ông giật mình nhớ đến khu nhà cho các tu sinh mà ông hứa sẽ làm gấp, và có thể, nếu được phép, làm một nhà giữ trẻ cho dân yên tâm đi làm công tác trồng cây rừng… và như vậy, công suất chắc chắn sẽ tăng cao lên!…

Ông vừa bước vào nhà, bà Trưởng đã vội nói:

–  Ông đi đâu cả ngày, tôi tưởng ông lên bệnh việc rồi. Sáng ngày, có người từ bệnh viện huyện xuống, báo tin cô Minh Nguyệt muốn tìm ông lên bàn chuyện gì đó. Tôi lại trả lời chắc là ông lên huyện. Tôi thấy ông mới nhắc đến lên huyện bàn với cô Minh Nguyệt về việc làm trạm xá gì đó. Vậy ông chưa lên hả?…